Zamanın Ruhunu Yakalayan Bir Seçim: TIME, 2025 Yılının Kişisi’ni Açıkladı
Bir asra yaklaşan geleneğinde ilk kez, unvan tek bir isme değil, bir çağı şekillendiren kolektif zekaya verildi.
Derginin resmi sosyal medya hesabından yapılan açıklama, bu seçimin ardındaki felsefeyi net bir şekilde ortaya koydu: “2025, yapay zekanın tam potansiyelinin ortaya çıktığı ve geri dönüşün olmayacağının anlaşıldığı yıl oldu.” Açıklamada, bu mimarların “düşünen makinelerin çağını getirdikleri, insanlığı hayran bıraktıkları ve endişelendirdikleri, bugünü dönüştürdükleri ve mevcut olanın ötesine geçtikleri” vurgulandı.
İkonik Bir Fotoğraf, Çağdaş Bir Yorum
Derginin bu önemli kararı, kapak tasarımına da benzersiz bir sanatsal yaklaşımla yansıdı. TIME’ın yayınladığı birinci kapak, fotoğraf tarihinin en ikonik imgelerinden biri olan Charles Clyde Ebbets’in 1932 tarihli ‘Gökdelenin Tepesinde Öğle Yemeği’ fotoğrafından ilham alıyor. Orijinalinde, Büyük Buhran döneminde New York’un gökyüzüne yükselen Rockefeller Center inşaatında çalışan işçileri gösteren bu fotoğraf, insan emeğinin, cesaretinin ve ilerleme arzusunun simgesiydi.
2025 versiyonunda ise, o çelik kirişlerin üzerinde, modern çağın yeni katedrallerini inşa eden isimler oturuyor. Bu tasarım, endüstriyel çağdan bilgi ve yapay zeka çağına yapılan epik geçişin güçlü bir metaforu olarak okunuyor. Kapakta, yapay zeka ekosisteminin farklı katmanlarını temsil eden bir dizi öncü isim sıralanıyor:
Mark Zuckerberg (Meta) – Sosyal etkileşim ve metaverse vizyonuyla AI’yı entegre eden platform mimarı.
Lisa Su (AMD CEO’su) – Yapay zekanın hesaplama gücünü sağlayan çip devriminin arkasındaki stratejist.
Elon Musk (X, SpaceX, Tesla CEO’su) – Otomasyon, uzay keşfi ve sosyal platformlarda AI’nın sınırlarını zorlayan girişimci.
Jensen Huang (NVIDIA CEO’su) – Yapay zekanın “altın çağının” donanım altyapısını inşa eden, GPU devriminin lideri.
Sam Altman (OpenAI CEO’su) – ChatGPT ile yapay zekayı kitleselleştirerek halkın bilincine sokan isim.
Demis Hassabis (DeepMind Technologies CEO’su) – AI’nın bilimsel keşif potansiyelini kanıtlayan derin öğrenme öncüsü.
Dario Amodei (Anthropic CEO’su) – Güvenli, uyumlu ve etik AI sistemleri geliştirme misyonuyla öne çıkan araştırmacı.
Fei-Fei Li – “Yapay Zekanın Vaftiz Annesi” olarak anılan, bilgisayarlı görü ve ImageNet veri setiyle alana yön veren akademisyen.
İkinci bir kapak tasarımı ise, harf temelli bir yaklaşım benimsiyor. “A” ve “I” harflerinin (Artificial Intelligence’ın baş harfleri) inşa halindeki bir alanda görüldüğü bu kapak, yapay zekanın henüz tamamlanmamış, sürekli gelişen bir proje olduğunu ve bu mimarların onu tuğla tuğla inşa ettiğini sembolize ediyor.
Bir Gelenekteki Evrim: Siyaset ve Kültürden Teknolojiye
TIME’ın bu seçimi, son birkaç yılın seçimlerini de bir bağlama oturtuyor. Dergi, 2024’te Donald Trump’ı “tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı ve nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği” gerekçesiyle seçmişti. 2023’ün galibi ise, kültür endüstrisini ve küresel pop sahnesini domine eden Taylor Swift olmuştu.
2025’in seçimi, bu akıştan belirgin bir sapmayı işaret ediyor. Artık hikaye, bireysel siyasi zaferlerin veya kültürel fenomenlerin ötesine geçmiş durumda. Seçim, insan türünün kendisini ve çevresini anlama, şekillendirme biçimini kökten değiştiren bir teknolojik devrimin kolektif aktörlerine odaklanıyor. Bu, bir dönemin kapandığı ve yepyeni bir dönemin başladığına dair editöryal bir ilan niteliği taşıyor.
Sonuç Yerine: Bir Dönüm Noktasının Tanınması
TIME dergisinin “Yapay Zekanın Mimarları” kararı, basit bir takdirin çok ötesinde anlamlar barındırıyor. Bu, teknolojik determinizmin toplumsal kabulünün bir göstergesi. Yapay zeka artık laboratuvarlardan, araştırma makalelerinden ve niş teknoloji haberlerinden çıkarak, insanlık durumunun merkezine yerleşti. Bu teknolojiyi şekillendirenler de, tıpkı geçmiş yüzyılların büyük kaşifleri, devlet adamları veya endüstriyel mucizeleri gibi, zamanımızın en etkili figürleri olarak tarih sayfalarındaki yerlerini alıyor.
Seçim, aynı zamanda bir uyarı ve bir sorumluluk çağrısı. Bu “mimarlar” ve onların takipçileri, inşa ettikleri bu yeni dünyanın sadece teknik özelliklerinden değil, aynı zamanda etik, sosyal, ekonomik ve varoluşsal sonuçlarından da sorumlu tutulacaklar. TIME’ın 2025 kapağı, bu muazzam gücün ve onunla birlikte gelen sorumluluğun dünyaya ilanı gibi duruyor.