Suriye Temsilcisi Şeybani, Doha Forumu’nda İsrail’i İşaret Etti: “Topraklarımızdan Çekilmeden Anlaşma Yok”
23. Doha Forumu’ndaki panelde konuşan Esad Hasan Şeybani, Suriye’nin yeniden inşa sürecindeki en büyük engellerden birinin İsrail olduğunu vurgulayarak, sert ve net bir diplomasi dilini masaya yatırdı.
Katar’ın başkenti Doha, bu hafta küresel diplomasinin nabzını tutan önemli bir buluşmaya ev sahipliği yaptı. 23. Doha Forumu kapsamında düzenlenen “Yeni Suriye’nin Bir Yılı: İlerlemeyi, Fırsatları ve Zorlukları Değerlendirmek” başlıklı özel panel, bölgesel gerilimlerin ve gelecek senaryolarının hararetle tartışıldığı bir arenaya dönüştü. Panelin en dikkat çeken isimlerinden biri, Suriye’yi temsilen söz alan Esad Hasan Şeybani oldu.
Şeybani, konuşmasının odağına, uzun yıllardır savaşın gölgesinde kalan ülkesinin “yeniden inşa ve geçiş sürecini” yerleştirdi. Ancak bu hassas ve kırılgan sürecin önünde duran en büyük engellerden birinin, komşu ülke İsrail olduğunu tüm açıklığıyla ifade etti. Şeybani’ye göre, İsrail’in Suriye’ye yönelik mevcut politikaları ve eylemleri, bölgesel istikrarın önündeki en kritik tehdit unsuru.
“İsrail’in Suriye’ye yönelik politikaları üzerinde kapsamlı bir şekilde çalışılmadığı ve bu politikalar değişmediği sürece, istikrarsızlaştırma girişimleri her zaman var olacaktır” diyen Şeybani, sözlerini bir uyarı niteliğinde şekillendirdi. Bu ifade, Suriye yönetiminin, İsrail’in askeri ve siyasi hamlelerini doğrudan iç güvenliğine ve egemenliğine yönelik bir risk olarak gördüğünün net bir göstergesi.
Konuşmasında, Suriye’nin değişmez kırmızı çizgilerine de değinen Şeybani, en temel prensibi şu sözlerle ilan etti: “İsrail, işgal altında tuttuğu Suriye topraklarından tamamen ve kayıtsız şartsız çekilmedikçe, herhangi bir normalleşme veya anlaşma söz konusu olamaz.” Bu çıkış, Arap-İsrail çatışmasının temelindeki toprak sorununun, Suriye için hala birincil öncelik olduğunu gözler önüne serdi.
Şeybani, İsrail’den somut taleplerini de sıraladı. İsrail’in Suriye’nin iç işlerine her türlü müdahalesini derhal durdurmasını ve ülke içindeki farklı mezhep veya etnik unsurlar üzerinden siyasi bahisler yapmaktan vazgeçmesini istedi. Bu talep, Suriye yönetiminin, iç savaş boyunca yaşanan parçalanmayı ve dış müdahaleleri hatırlatarak, ulusal birliğini korumaya yönelik kaygılarını yansıtıyor.
İlginç bir şekilde, Şeybani konuşmasında sert uyarıların yanı sıra, uzun vadeli bir barış vizyonuna da kapı araladı. “Biz, İsrail dahil bölgedeki ve dünyadaki tüm ülkelerle iyi, karşılıklı saygıya dayalı ve istikrarlı ilişkiler kurmak istiyoruz” açıklaması, Şam yönetiminin izolasyondan çıkmak ve bölgesel dengede yeniden rol almak arzusunu ortaya koydu.
Paneldeki en çarpıcı karşılaştırmalardan biri ise, Şeybani’nin Suriye ile İsrail’in diplomatik yaklaşımlarına dair yaptığı yorum oldu. Kendisini “Orta Doğu’nun tek demokrasisi” olarak tanımlayan İsrail’e atıfta bulunan Şeybani, “Suriye’nin, İsrail’den çok daha olgun, çok daha sakin ve mantıklı bir diplomasi sergilediğini” iddia etti. Ona göre, Suriye’nin son dönemdeki açılımları ve diyalog arayışları, henüz yeni bir strateji olsa da, daha yapıcı ve kalıcı çözümlere hizmet edecek nitelikte.
Sonuç olarak, Esad Hasan Şeybani’nin Doha’daki bu açıklamaları, Suriye’nin bölgeye dönüş sürecinde izleyeceği yol haritasının ipuçlarını veriyor. Bir yandan toprak bütünlüğü ve egemenlik konusunda tavizsiz bir tutum sergilerken, diğer yandan diyalog kapısını tamamen kapatmıyor. Ancak net olan bir şey var: Golan Tepeleri başta olmak üzere işgal altındaki topraklar, Şam için herhangi bir normalleşmenin anahtarı olmaya devam edecek. İsrail’in bu mesaja vereceği yanıt ise, sadece iki ülke arasındaki değil, tüm bölgenin gelecekteki güvenlik ve istikrar dinamiklerini şekillendirecek.
Not: Bu haber, kamuya açık panel kayıtları ve resmi açıklamalar referans alınarak hazırlanmıştır. Diplomatik gelişmelerin seyri, tarafların resmi açıklamalarına göre değişiklik gösterebilir.
