Elektrikli Araç Devriminde Kritik Adım: Otoparklara Şarj Ünitesi Kurmanın Önündeki Bürokratik Duvar Yıkılıyor
1 Ocak’ta yürürlüğe girecek tarihi düzenleme, apartman ve site sakinlerinin elektrikli araç şarj altyapısına erişimini kökten değiştirecek. Uzun süredir beklenen bu kolaylaştırma, şehirlerin elektrikli araç dönüşümündeki en büyük engellerden birini ortadan kaldırıyor.
Elektrikli araçların sessiz motorları sokaklarda daha sık duyulurken, bu araçların “evde” şarj olabilmesinin önündeki en büyük engel olan bürokratik süreçler, nihayet hafifletiliyor. Özellikle büyük şehirlerde, apartman ve site otoparklarına şarj ünitesi kurmak isteyen vatandaşların uzun süredir şikayet ettiği karmaşık ve maliyetli izin süreci, yeni yılla birlikte tarihe karışıyor. Uzmanlar, bu adımın, Türkiye’nin elektrikli araç ekosistemini hızlandıracak en önemli düzenlemelerden biri olduğu görüşünde birleşiyor.
Mevcut sistemde, bir apartman veya site otoparkına şarj ünitesi kurmak için “elektrik tesisatı ruhsatı” alınması zorunluluğu, süreci aylara yayabilen ve binlerce lira ek maliyet getiren bir engel teşkil ediyordu. Bu ruhsat için belediyelere başvurulması, projelerin onaylanması ve denetimlerden geçilmesi gerekiyordu. Hem zaman kaybına yol açan hem de yüksek ücretler talep edilen bu süreç, birçok site yönetimini ve bireysel kullanıcıyı bu yatırımdan vazgeçirmişti. Sonuç olarak, elektrikli araç sayısı artsa da, bu araçların gece boyunca, konforlu bir şekilde şarj edilebileceği en temel altyapı olan ev otoparkları, bu dönüşümün gerisinde kalmıştı.
Yeni düzenleme, tam da bu noktada devreye giriyor. 1 Ocak itibarıyla yürürlüğe girecek olan kolaylaştırılmış prosedür, elektrik tesisatı ruhsatı alma zorunluluğunu tamamen ortadan kaldırıyor. Artık apartman ve site yönetimleri, otoparklarına şarj ünitesi kurmak için bu uzun ve yorucu bürokratik labirentte kaybolmak zorunda kalmayacak. Kurulum süreci, önemli ölçüde hızlanacak ve basitleşecek. Bu değişiklik, sadece bireysel kullanıcılar için değil, şarj altyapısı hizmeti sunmak isteyen işletmeler ve şarj ağı operatörleri için de yeni ve geniş bir pazarın kapılarını aralıyor.
Ancak, bürokratik engellerin kaldırılması, güvenlik standartlarından ödün verileceği anlamına gelmiyor. Aksine, yeni sistem güvenliği daha merkezi bir role taşıyor. Ruhsat zorunluluğu kalkmış olsa da, şarj ünitesinin montajında kullanılacak elektrik hattının ve yangın güvenliği önlemlerinin, teknik uygulama projeleri halinde hazırlanıp ilgili idareye sunulması gerekecek. Bu projeler, yetkili elektrik mühendisleri veya teknik personel tarafından hazırlanacak ve kurulumun ulusal ve uluslararası elektrik güvenliği standartlarına uygun olduğunu garanti altına alacak. Bu sayede, bürokrasi azaltılırken, can ve mal güvenliği için hayati önem taşıyan teknik kontroller ihmal edilmemiş olacak.
Peki, bu yeni ve kolaylaştırılmış süreçte apartman ve site yönetimlerinin sorumlulukları neler olacak? İşte sürecin temel aşamaları:
Öncelikle, binanın mevcut elektrik kapasitesi detaylı bir şekilde kontrol edilmeli. Yeni şarj ünitelerinin talebi, mevcut elektrik tesisatının taşıma kapasitesini aşmamalı. Gerekirse, trafo güçlendirmesi veya pano yenilemesi gibi yatırımlar gündeme gelebilir. İkinci olarak, otopark içinde kurulum için uygun, erişilebilir ve güvenli alanlar belirlenmeli. Kabloların geçiş güzergahları, ünitelerin fiziksel konumlandırması ve olası acil durum müdahale yolları dikkate alınmalı. Üçüncü ve en kritik aşama ise yangın güvenliği tedbirlerinin eksiksiz sağlanması. Bu, sadece bir yangın söndürme cihazı bulundurmaktan ibaret değil; elektrik tesisatının aşırı ısınmaya karşı korunması, uygun sigorta ve kaçak akım rölelerinin kullanılması ve olası bir arıza durumunda müdahale prosedürlerinin oluşturulmasını da kapsıyor.
Enerji ve ulaştırma sektörü uzmanları, bu düzenlemeyi Türkiye’nin sürdürülebilir ulaşım hedefleri açısından bir dönüm noktası olarak yorumluyor. Kolaylaştırılmış kurulum sürecinin, özellikle şehir içi kullanımda elektrikli araçların en büyük çekincesi olan “şarj endişesi”ni (range anxiety) büyük ölçüde azaltması bekleniyor. Araç sahipleri, her akşam evlerine döndüklerinde aracını şarja takabileceğini bilmenin konforuyla, elektrikli araç tercihine daha sıcak bakacak. Bu da fosil yakıt bağımlılığını azaltarak, hem hanelerin enerji maliyetlerini düşürecek hem de kentlerin hava kalitesinin iyileşmesine ve karbon salımının azalmasına somut bir katkı sağlayacak.
Sonuç olarak, 1 Ocak’ta başlayacak bu yeni dönem, sadece bir bürokratik işlem kolaylığından çok daha fazlasını ifade ediyor. Akıllı şehirler ve temiz ulaşım vizyonunun, apartman kapılarından otoparklara kadar inmesinin önünü açan bir politika değişikliği. Önümüzdeki aylarda, site yönetimlerinin elektrik kapasite değerlendirmeleri, şarj ünitesi tedarikçileriyle yapılacak anlaşmalar ve teknik proje hazırlıkları hız kazanacak. Elektrikli araç sahipleri için ise, artık “nerede şarj edeceğim” sorusu, yerini “evinin altında ne zaman şarj ünitesi kurulacak” sorusuna bırakacak gibi görünüyor. Bu dönüşüm, Türkiye’nin enerji geleceğini şekillendiren sessiz ama son derece güçlü bir adım.
