İngiltere Savunma İhracatında Tarihi Zirve: 2025’te 25 Milyar Euro Rekoru
Avrupa’nın Güvenlik Dengelerindeki Dönüşüm ve İki Dev Anlaşma, İngiliz Savunma Sanayiini Eşi Görülmemiş Bir Başarıya Taşıdı
İngiliz Savunma Bakanlığı’nın (MoD) yayımladığı resmi veriler, ülkenin savunma ve havacılık ihracatında muazzam bir sıçramaya imza attığını ortaya koyuyor. 2025 yılında İngiltere’nin savunma ihracatı, bir önceki yıla göre yaklaşık %50’lik etkileyici bir artışla 25 milyar euroyu aşarak tarih yazdı. Bu çarpıcı rakam, yalnızca İngiltere’nin küresel savunma pazarındaki yükselişini değil, aynı zamanda Avrupa’da güvenlik dinamiklerinin köklü bir değişim sürecinden geçtiğini de açıkça gözler önüne seriyor.
Bakanlık yetkilileri, bu yükselişin önümüzdeki yıllarda da ivme kazanacağını vurgulayarak, 2026 için daha iddialı hedeflerin kapıda olduğunu müjdeledi. Bu gelişme, İngiliz savunma sanayiinin üretim kapasitesindeki artışın ve uluslararası arenadaki güvenilirliğinin hızla pekiştiğinin somut bir kanıtı olarak değerlendiriliyor.
Bu tarihi başarı, Avrupa ülkelerinin Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşının tetiklediği jeopolitik depremin etkisiyle ve kıta genelinde giderek artan güvenlik tehditleriyle karşı karşıya kaldığı bir döneme denk düşüyor. Birçok NATO üyesi, savunma bütçelerini Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) %2’si hedefini aşarak güçlendirdi; bunun yanı sıra, mevcut silah stoklarını modernize etme ve caydırıcılık kapasitelerini artırma amacıyla büyük ölçekli yatırımlara hız verdi.
İngiltere Savunma Bakanı Luke Pollard, bu başarının altını çizerken, ülkesinin küresel savunma ihracatında liderlik koltuğunu hedeflediğini net bir dille ifade etti. Pollard, “Bu rekor rakamlar, İngiliz savunma sanayiinin üstün kalitesinin, yenilikçi ruhunun ve sarsılmaz güvenilirliğinin bir yansımasıdır. Müttefiklerimiz ve savunma sanayii ortaklarımızla omuz omuza çalışarak, hem ulusal güvenliğimizin hem de ortaklarımızın savunmasının temel taşlarını güçlendiriyor, aynı zamanda ekonomimize milyarlarca sterlinlik katkı sunuyor ve on binlerce nitelikli istihdam alanını destekliyoruz” dedi. Karşılaştırma yapmak gerekirse, 2023’te İngiltere’nin savunma ihracatı 16,6 milyar euro seviyesindeydi.
Rekorun Arkasındaki İki Devrim Niteliğinde Anlaşma
2025’teki ihracat patlamasının lokomotifi, iki devasa kıtalararası silah anlaşması oldu. Bu anlaşmalar, yalnızca finansal hacimleriyle değil, aynı zamanda jeostratejik derinlikleriyle de küresel ölçekte yankı uyandırıyor.
1. Norveç ile 11,4 Milyar Euroluk Fırkateyn Anlaşması: Kuzey Avrupa’nın güvenlik haritasını yeniden çizecek bu devasa sözleşme, Norveç’in tarihindeki en büyük savunma alımı olarak kayıtlara geçti. Norveç Savunma Bakanlığı, BAE Systems tarafından tasarlanan ve İngiltere tersanelerinde inşa edilecek en az beş adet Type 26 (Global Combat Ship) fırkateyni için 11,4 milyar euroluk bir anlaşmaya imza attı. Bu son teknoloji gemiler, özellikle anti-denizaltı harbi (ASW) kapasiteleriyle dikkat çekiyor.
Bu anlaşmanın temelinde, Kuzey Atlantik ve Arktik bölgesinde son yıllarda belirgin şekilde artan Rus askeri hareketliliği ve denizaltı faaliyetleri yatıyor. Norveç ve İngiltere arasındaki bu iş birliği, NATO’nun kuzey kanadını güçlendirmeyi ve kritik deniz ticaret rotalarını koruma altına almayı hedefliyor. Aynı zamanda, iki ülke arasındaki savunma ve istihbarat paylaşımı ilişkilerini stratejik bir ortaklık düzeyine yükselterek tarihi bir dönüm noktası oluşturacak.
2. Türkiye ile 9,1 Milyar Euroluk Eurofighter Typhoon Anlaşması: İkinci büyük sözleşme ise Türkiye’den geldi. Türkiye, çok uluslu Eurofighter Typhoon programı çerçevesinde 20 adet savaş uçağı alımı için 9,1 milyar euroluk bir niyet anlaşması imzaladı. Bu anlaşma, Türk Hava Kuvvetleri’nin eskiyen filolarını modernize etme stratejisinin kilit bir parçası olarak öne çıkıyor.
Ancak bu satışın kesinleşmesi, programın dört ortak ülkesi olan İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya’nın tamamından siyasi onay alınmasına bağlı. Bu süreç, Avrupa savunma iş birliğinin karmaşık siyasi dinamiklerini bir kez daha gözler önüne seriyor. Onay sürecinin sonucu, yalnızca bu anlaşmayı değil, aynı zamanda Türkiye’nin Batı savunma ekosistemiyle gelecekteki entegrasyonunun yönünü de belirleyecek kritik bir eşik olarak görülüyor.
Uzmanlar Ne Düşünüyor?
Savunma ve uluslararası ilişkiler alanında uzman isimler, bu rakamların taşıdığı önemi vurguluyor. Londra merkezli bir düşünce kuruluşunda kıdemli analist olan Dr. Evelyn Shaw, “Bu veriler, yalnızca İngiltere’nin değil, tüm Avrupa savunma sanayiinin bir yeniden doğuş yaşadığını kanıtlıyor. Ukrayna’daki savaş, Avrupa ülkelerine savunma endüstrilerine yatırım yapmanın ve tedarik zincirlerini sağlamlaştırmanın stratejik bir zorunluluk olduğunu acı bir şekilde hatırlattı” yorumunda bulundu.
Shaw’a göre, İngiltere özellikle yüksek teknolojili deniz sistemleri, savaş uçakları ve siber savunma alanlarında uzmanlaşarak küresel pazarın tartışmasız öncülerinden biri haline geldi. Norveç anlaşmasının, Avustralya ve Kanada gibi diğer potansiyel alıcılar için güçlü bir referans oluşturması ve yeni iş birliği kapılarını aralaması bekleniyor.
Haber, İngiliz Savunma Bakanlığı (MoD) resmi açıklamaları, Norveç ve Türkiye savunma bakanlıklarından yapılan duyurular ve sektör analistlerinin değerlendirmeleri temel alınarak hazırlanmıştır. Rakamlar euro cinsindendir.