Karadeniz’in Derinliklerinden Gelen Darbe: Ukrayna, Rusya’nın “Gölge Filosu”na Yönelik Asimetrik Savaşını Sürdürüyor
Karadeniz’in karanlık suları, Rusya-Ukrayna savaşının gözden uzak ancak son derece kritik bir cephesine sahne oluyor. Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), uluslararası yaptırımları atlatmak için oluşturulan Rusya’nın “gölge filosuna” yönelik cesur ve teknolojik bir taarruz başlattı. Son kurban, Komor Adaları bayraklı “Dashan” adlı petrol tankeri oldu. SBU kaynakları, bu hedefe, gelişmiş bir “Sea Baby” (Deniz Bebeği) insansız deniz aracı (İDA) ile vurulduğunu doğruladı.
Olayın perde arkası, savaşın lojistik ve ekonomik boyutuna ışık tutuyor. Saldırı anında tankerin, transponderini (konum vericisini) kapalı tutarak “karanlıkta” seyir halinde olduğu ve Ukrayna karasularından Rusya’nın Karadeniz’deki önemli enerji terminali Novorossiysk liman kentine doğru tam hız ilerlediği belirtiliyor. Bu durum, geminin uluslararası deniz trafiğinden gizlenmeye çalıştığının ve yaptırım ihlali yaptığının açık bir göstergesi olarak yorumlanıyor.
Son iki hafta içinde, Kremlin’in uluslararası yaptırımları atlatmasına yardımcı olan gölge filosunun üçüncü tankeri devre dışı bırakıldı. Ukrayna basınına ismini vermeden konuşan bir SBU kaynağı, Dashan tankerinin saldırıda “ciddi hasar” aldığını vurgulayarak, bu operasyonların sistematik bir kampanyanın parçası olduğunun altını çizdi. Bu, Ukrayna’nın Karadeniz’deki deniz operasyonlarında giderek daha iddialı ve etkili hale geldiğinin bir kanıtı.
Hedef alınan Dashan tankeri, sıradan bir ticari gemi değil. Uluslararası toplumun radarında olan, AB, İngiltere, Kanada, Avustralya ve İsviçre tarafından yaptırım listesine alınmış bir araç. Rusya’nın, Batı yaptırımlarını delmek ve petrol gelirlerini sürdürmek amacıyla oluşturduğu, yaşı ve kaynağı belirsiz gemilerden oluşan “gölge filosunun” tipik bir üyesi. Uzman tahminlerine göre, tankerin kendisi yaklaşık 30 milyon dolar değerinde olup, saldırı anında güvertesinde taşıdığı petrol ürünlerinin değeri ise 60 milyon doları buluyordu. Bu rakamlar, tek bir vuruşun Rusya ekonomisine verdiği maddi zararın boyutunu gözler önüne seriyor.
Operasyonun en dikkat çekici unsuru ise kullanılan silah sistemleri. “Sea Baby” olarak adlandırılan İnsansız Deniz Aracı (İDA), Ukrayna’nın savunma sanayii ve istihbarat birimlerinin inovasyon kabiliyetinin bir ürünü. Bu araçlar, uzaktan kumanda edilebilen, yüksek hızlı ve patlayıcı yüklü tekneler olarak tasvir ediliyor. Karadeniz’de daha önce Kırım Köprüsü’ne ve Sivastopol’daki Rus donanma üssüne düzenlenen başarılı saldırılarda da benzer İDA’ların kullanıldığı biliniyor. Bu durum, Ukrayna’nın geleneksel donanma gücünden yoksun olmasına rağmen, asimetrik ve akıllı savaş taktikleriyle Rusya’nin denizdeki hakimiyetini sorgulatabildiğini gösteriyor.
Saldırının stratejik sonuçları çok yönlü. İlk olarak, Rusya’nın hayati öneme sahip enerji ihracat lojistiğine doğrudan darbe vuruluyor. İkincisi, uluslararası yaptırım rejimini delmeye çalışan şirketler ve gemi sahipleri için ciddi bir risk oluşturularak, “gölge filosu”nu işletmenin maliyeti katlanılmaz hale getirilmeye çalışılıyor. Üçüncüsü ve belki de en önemlisi, Ukrayna, kendi karasuları ve uluslararası sulardaki hakimiyet iddiasını ve misilleme kapasitesini tüm dünyaya gösteriyor.
Sonuç olarak, Dashan tankerine düzenlenen saldırı, sadece bir geminin hasar almasından çok daha fazlasını ifade ediyor. Bu olay, Ukrayna’nın, savaşın başından beri Rus donanmasına karşı yürüttüğü düşük maliyetli, yüksek teknolojili ve son derece etkili deniz savaşı stratejisinin bir devamı. Karadeniz’deki bu “gölge oyunu”, savaşın cephe hattındaki siper çatışmalarından farklı bir boyutunu ortaya koyarken, Ukrayna’nın inisiyatif alarak Rusya’nın ekonomik can damarlarına yönelik baskısını sürdürdüğünü açıkça gösteriyor. Önümüzdeki günlerde, Rusya’nın bu asimetrik tehdide karşı nasıl bir karşılık vereceği ve “gölge filosunun” rotalarını değiştirip değiştirmeyeceği, uluslararası deniz ticareti ve enerji piyasalarını yakından ilgilendirecek kritik bir soru olarak öne çıkıyor.