Ukrayna’da Kritik Gelişmeler: Barış Çalışmaları Hızlanırken, Odessa’da Yasa Dışı “Gölge Filo” Gemisine El Konuldu
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenski, sosyal medya üzerinden yaptığı kapsamlı bir paylaşımla, devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek için yoğun diplomatik çalışmaların sürdüğünü kamuoyuna bir kez daha teyit etti. Zelenski’nin açıklamaları, sadece savaşın bitirilmesine değil, aynı zamanda savaş sonrası dönemin inşasına ve ülkenin geleceğine dair somut adımları da içeriyor.
Barışın 20 Maddelik Temel Belgesi ve ABD ile Koordinasyon
Zelenski, açıklamalarında özellikle ABD’nin önerdiği barış planı üzerindeki çalışmalara vurgu yaptı. Ancak daha dikkat çekici olan, savaşın sona erdirilmesinin parametrelerini belirleyecek temel bir belgenin 20 maddesi üzerindeki çalışmaların tamamlanmak üzere olduğu bilgisiydi. Başkan, bu belgenin, Başkan Donald Trump’ın heyeti ve Avrupa’daki müttefiklerle yürütülen ortak çalışmaların ardından yakın gelecekte resmi olarak ABD’ye iletileceğini duyurdu. Bu açıklama, barış müzakerelerinde somut ve yazılı bir metin üzerinde ilerleme kaydedildiğine dair önemli bir işaret olarak yorumlandı.
Zelenski, “Bu hafta, hepimiz için, kan dökülmesine son vermek için yeni haberler getirebilir.” ifadesini kullanarak, önümüzdeki günlerde beklenen diplomatik gelişmelere dair umutlu ancak temkinli bir beklenti oluşturdu. Ayrıca, savaşın ardından Ukrayna’ya güvenlik garantileri sağlanması için oluşturulan “İstekliler Koalisyonu” toplantısının yarın yapılacağını açıkladı.
Seçim Tartışmaları ve Güvenlik Garantisi Şartı
Zelenski’nin açıklamaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’da seçim yapılması gerektiğine dair yaptığı ve uluslararası kamuoyunda yeni bir tartışma başlatan açıklamalarının gölgesinde gerçekleşti. Trump’ın “Evet, bence vakti geldi… Ukrayna halkının bu seçeneği olmalı.” şeklindeki sözlerine hızlı bir yanıt veren Zelenski, seçime gitmeye hazır olduğunu ancak bunun için ön koşulun ABD ve Avrupa’dan somut güvenlik garantileri alınması olduğunu belirtti.
Ukrayna lideri, bu garantiler sağlandığı takdirde, 60 ila 90 gün gibi kısa bir süre içinde seçimlerin düzenlenebileceğini söyledi. Bu süreci yönetmek için de, parlamentodan sıkıyönetim koşulları altında seçim düzenlenmesine yönelik yasal bir çerçeve hazırlanmasını talep edeceğini açıkladı. Bu durum, savaş koşullarında demokratik süreçlerin nasıl işletileceğine dair karmaşık bir hukuki ve siyasi tartışmayı da beraberinde getiriyor.
Odessa Limanı’nda Kritik Bir Operasyon: “Rus Gölge Filosu” Gemisine El Konuldu
Diplomatik gelişmeler devam ederken, Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), ülkenin güneyindeki hayati öneme sahip Odessa ticari limanında dikkat çekici ve sembolik bir operasyon gerçekleştirdiğini duyurdu. SBU’nun Telegram hesabından yapılan açıklamaya göre, bir Afrika ülkesinin bayrağı taşıyan bir kuru yük gemisi, Ukrayna tarım ürünlerini yasa dışı olarak taşıdığı gerekçesiyle durduruldu ve el konuldu.
Açıklamada, geminin “Rus gölge filosuna” hizmet ettiği ve Rusya’nın yasa dışı olarak ilhak ettiği Kırım Yarımadası’ndaki Sivastopol limanına yük taşıdığı bilgisi paylaşıldı. Yapılan soruşturmada, geminin tam kapsamlı savaştan önce en az 7 kez bu rotayı kullandığı ve özellikle Ocak 2021 sonunda Kırım’dan Kuzey Afrika’ya yaklaşık 7 bin ton tahılı yasa dışı olarak taşıdığı tespit edildi.
Operasyon sırasında gemide bulunan Orta Doğu ülkelerinin vatandaşları olan 17 mürettebat gözaltına alındı. Gemide yapılan aramada, Ukrayna’nın işgal altındaki bölgelerindeki limanlara yasa dışı girişin kanıtlarını içeren sefer planları, haritalar ve telsiz kayıtları ele geçirildi. SBU, geminin Ukrayna Varlıkların Soruşturulması ve Yönetimi Ajansı’na (ARMA) devredileceğini belirtti. Ayrıca, gemi sahibinin de Ukrayna yaptırım listelerinde yer aldığı ifade edildi.
Bu operasyon, Ukrayna’nın, savaş koşullarında bile yasa dışı ticaret ve ekonomik sabotaj faaliyetlerine karşı etkin bir mücadele yürüttüğünü ve kritik limanlarını kontrol altında tutma kararlılığını gösteren somut bir örnek olarak kayıtlara geçti.
Analiz: Zelenski’nin barış vurgulu açıklamaları ve SBU’nun agresif operasyonu, Ukrayna’nın savaşı sonlandırma diplomasisi ile ülke içindeki egemenlik ve güvenlik kontrollerini aynı anda yürütme stratejisinin iki ayrı yüzünü oluşturuyor. Önümüzdeki hafta, hem “İstekliler Koalisyonu” toplantısı hem de beklenen 20 maddelik barış belgesinin gelişmeleri, uluslararası diplomasinin seyrini doğrudan etkileyecek nitelikte görünüyor.