Bölgesel Dengeleri Sarsan Gelişme: Suriye Güçleri, Hizbullah’a Silah Sevkiyatını Engelleyince CENTCOM’tan Resmi Tebrik
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) açıklaması, Suriye içinde ve bölge genelinde yeni bir güç dinamiğinin sinyallerini veriyor.
Ortadoğu’nun karmaşık siyasi ve askeri arenasında, beklenmedik bir hamle dikkatleri üzerine çekti. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), resmi kanallarından yaptığı olağanüstü bir açıklamayla, Suriye güvenlik güçlerini, Lübnan Hizbullahı’na yönelik olduğu belirtilen çok sayıda silah sevkiyatını durdurdukları için tebrik etti. Bu adım, yalnızca basit bir işbirliği mesajından çok daha fazlasını, bölgedeki ittifakların yeniden şekillenebileceğine dair derin ipuçları taşıyor.
Açıklama, CENTCOM Komutanı Amiral Brad Cooper imzasıyla yayımlandı. Metinde, engellenen sevkiyatların doğrudan “Lübnan Hizbullahı’na ulaştırılmak üzere planlandığı” net bir dille vurgulandı. Bu ifade, olayın basit bir kaçakçılık operasyonundan ziyade, bölgesel güvenliği doğrudan ilgilendiren stratejik bir müdahale olduğunun altını çiziyor.
Suriye’de uzun yıllardır devam eden iç savaş, ülkeyi uluslararası ve bölgesel güçlerin vekil savaşlarına açık bir alan haline getirmişti. İran destekli Lübnan Hizbullahı, rejim güçlerinin yanında savaşarak Suriye’de önemli bir askeri varlık ve etki alanı oluşturmuştu. Bu bağlamda, Suriye güvenlik güçlerinin, geleneksel bir müttefik olarak görülen Hizbullah’a yönelik bir sevkiyata engel olması, analistler tarafından “dikkat çekici bir politika değişikliği” ya da en azından önemli bir taktik manevra olarak yorumlanıyor.
“Suriye güvenlik güçlerini, yakın zamanda birden fazla silah sevkiyatını engellemelerinden dolayı tebrik ederiz. Bu sevkiyatlar Lübnan Hizbullahı için gönderilmişti. Amerika Birleşik Devletleri ve bölgesel ortaklarımız, Lübnan Hizbullahı’nın silahsızlandırılmasını sağlamada ve Orta Doğu genelinde barış ile istikrarı korumada ortak bir çıkara sahiptir.”
– CENTCOM Komutanı Amiral Brad Cooper
Açıklamanın son cümleleri, ABD’nin bu hamleye bakış açısını özetler nitelikte. “Bölgesel ortaklar” ifadesi, bu eylemin yalnızca ikili bir anlaşmanın sonucu olmayabileceğini, daha geniş bir diplomatik arka plana işaret edebileceğini düşündürüyor. İsrail ve bazı Körfez ülkeleri gibi aktörlerin, Hizbullah’ın silahlanmasını bölgedeki başlıca tehditlerden biri olarak gördüğü biliniyor. Suriye’nin bu adımı, dolaylı olarak bu ülkelerle ABD’nin ortak çıkar çizgisinde hareket ettiği izlenimini veriyor.
Peki, Şam yönetimini böyle bir harekete iten sebepler neler olabilir? Uzmanlar, birkaç olası senaryo üzerinde duruyor. Birincisi, Suriye’nin uluslararası yalnızlıktan kurtulma ve ekonomik ambargoların hafifletilmesi için Batı’ya bir “jest” yapma ihtimali. İkincisi, İran’ın bölgedeki aşırı nüfuzundan rahatsız olan ve rejim içinde farklı görüşlere sahip grupların etkisi. Üçüncü ve daha somut bir ihtimal ise, bu engellemenin, sevkiyatın rotası veya içeriğinden kaynaklanan geçici ve yerel bir anlaşmazlığın sonucu olması. Ancak CENTCOM’un bunu resmi bir tebrik ile taçlandırması, olayın basit bir teknik sorun olmadığını gösteriyor.
Hizbullah tarafından şu ana kadar konuya ilişkin herhangi bir resmi açıklama yapılmamış olması da dikkat çekici. Örgütün, uzun süredir müttefiki olan bir hükümetten gelen böyle bir engellemeye nasıl tepki vereceği, Suriye-Lübnan sınırındaki güç dengelerini ve İran’ın bölge politikalarını doğrudan etkileyebilecek önemli bir gelişme olarak öne çıkıyor.
Sonuç olarak, CENTCOM’un bu beklenmedik tebriği, Ortadoğu’daki geleneksel ittifak haritasında küçük ama anlamlı bir çatlak oluşturmuş görünüyor. Suriye rejiminin, içinde bulunduğu ağır ekonomik ve siyasi koşullarda hayatta kalma stratejisinin bir parçası olarak farklı kanallara yönelip yönelmediği, önümüzdeki günlerde daha net anlaşılacak. Ancak şu bir gerçek ki, Suriye güvenlik güçlerinin bu hamlesi ve ABD’nin buna verdiği açık destek, bölgedeki tüm aktörler için yeni bir hesap döneminin başlangıcı olabilir. Lübnan’dan İran’a, İsrail’den Körfez ülkelerine kadar geniş bir coğrafyada, bu tek gelişmenin dalga etkileri yakından takip edilecek.
