Fransa’da Bir Kedi, Mahkeme Kararıyla ‘Ev Hapsi’ne Mahkum Edildi: Özgürlük ve Mülkiyet Hakkı Çatışması
Agde kentinde yaşayan Remi adlı kızıl kedi, komşu şikayeti üzerine mahkeme kararıyla dışarı çıkamaz hale geldi. Karar, hayvan haklarından mülkiyet hakkına uzanan geniş bir hukuki ve toplumsal tartışmayı ateşledi.
Fransa’nın güneyindeki Agde kentinde, sıradan bir komşuluk anlaşmazlığı, ülke çapında yankı uyandıran ve emsal teşkil edebilecek bir mahkeme kararıyla sonuçlandı. Dominique Valdes’in sevimli sarman kızıl kedisi Remi, bir komşunun şikayeti üzerine Beziers Mahkemesi tarafından verilen kararla, adeta “ev hapsine” mahkum edildi. Karar, kedinin artık sahibinin bahçesinden dışarı çıkamayacağını, aksi takdirde ciddi yaptırımlarla karşılaşılacağını hükme bağladı.
Mahkemenin hükmüne göre, kedi Remi’nin komşunun mülküne yaptığı her yeni “izinsiz giriş” için sahibi Dominique Valdes 30 avro para cezası ödemek zorunda kalacak. Bu, hayvanın doğal davranışlarının, hukuki yaptırımlarla kontrol altına alınmaya çalışıldığı olağandışı bir durum.
Bir Bahçe, Bir Kedi ve İddialar: Davayı Ateşleyen Olaylar
Davayı açan komşu, mahkemeye sunduğu iddianamede, Remi’nin kendi mülkünde tekrar tekrar “zarara ve rahatsızlığa” neden olduğunu öne sürdü. İddialar oldukça spesifikti: Kedinin, komşunun yeni sıvanmış duvarına ıslakken pati izleri bıraktığı, açık havada bulunan bir yorgana idrarını yaptığı ve bahçe toprağını dışkısıyla kirlettiği belirtildi. Komşu, bu durumun kendisinde “bahçe keyfini engelleyen” sürekli bir stres kaynağı oluşturduğunu ifade etti.
Ancak kedinin sahibi Dominique Valdes, bu iddiaları ve mahkemenin verdiği kararı şiddetle reddediyor. Valdes, mahkeme sürecini ve sonucunu “adil bulmadığını” ve “şaşkınlık içinde olduğunu” dile getiriyor. Le Parisien gazetesine yaptığı açıklamada içinde bulunduğu ruh halini şu sözlerle aktardı:
“Mahkumiyet kararını aldığımda, sanki kafama şiddetli bir darbe yemiş gibiydim. Çünkü bu 90 sayfalık hacimli mahkeme dosyasında, hasara Remi’nin sebep olduğuna dair gerçek bir kanıt yok. Mahallede bir kızıl kedi daha var ve komşunun bizzat verdiği sayısız fotoğraf, bahçesinden başka birçok kedinin geçtiğini gösteriyor.”
Valdes, komşusunun sunduğu fotoğrafların, bahçeye giren tek kedinin Remi olmadığını kanıtladığını savunuyor. Ayrıca, bu süreçte komşusuna, “bahçe keyfini engellediği” gerekçesiyle toplamda 2 bin 50 euro para cezası ve tazminat ödemek zorunda kaldığını da sözlerine ekledi.
Kedi Severler ve Hayvan Hakları Dernekleri Alarmda: “Bu Bir Emsal Olabilir!”
Remi’nin hikayesi, Fransa’daki kedi severler ve hayvan hakları örgütleri arasında derin bir endişeye yol açtı. Fransa Hayvan Koruma Derneği (la Fondation Assistance aux Animaux), konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Beziers Mahkemesi’nin bu kararının tehlikeli bir emsal oluşturabileceği uyarısında bulundu.
Dernek sözcüleri, “Bu gidişle kedilerin dolaşmasını engellemek için tasma takmaları bile zorunlu hale gelebilir.” ifadesini kullanarak, kararın Fransa’da serbestçe dolaşma hakkı geleneksel olarak kabul görmüş evcil kedilerin özgürlüğüne yönelik geniş kapsamlı kısıtlamaların önünü açabileceğinden korktuklarını belirtti. Bu durum, bir yandan hayvan refahı (kedilerin doğal keşif ve egzersiz ihtiyaçları), diğer yandan mülkiyet haklarının korunması arasında hassas bir denge sorununu gündeme getiriyor.
Sonuç: Özgürlük, Sorumluluk ve Gelecekteki Kedi Hakları
Remi davası, yalnızca bir kedi ile komşusu arasındaki anlaşmazlığın ötesine geçen, hukuk, toplumsal normlar ve hayvan haklarına dair temel soruları gündeme getiriyor. Bir evcil hayvan sahibinin, hayvanının davranışlarından ne ölçüde sorumlu tutulabileceği, komşuluk hukukunda rahatsızlık (trouble anormal de voisinage) kavramının sınırları ve kentlerde yaşayan hayvanların özgürlük alanı gibi konular bu olayla birlikte yeniden tartışmaya açıldı.
Mahkemenin verdiği kararın temyize götürülüp götürülmeyeceği henüz bilinmezken, bir gerçek var: Kızıl kedi Remi, şimdilik, penceresinden dışarıyı izlemek ve belki de mahalledeki diğer kızıl kedinin özgürce dolaştığını görmek zorunda. Bu vaka, Fransa’da ve belki de dünyanın başka yerlerinde, hayvanların kent yaşamındaki yerine dair yeni yasal düzenlemelerin ve toplumsal tartışmaların fitilini ateşlemiş olabilir.
Kaynak: Le Parisien ve ajans haberlerinden derlenmiştir.